PDF, Large PDF, Multimedia, Meaning
View this in:
| English | Devanagari | Telugu | Tamil | Kannada | Malayalam | Gujarati | Oriya | Bengali |

ശ്രീമദ് ഭഗവദ് ഗീത ഷഷ്ഠോഽധ്യായഃ

അഥ ഷഷ്ഠോഽധ്യായഃ |


ശ്രീഭഗവാനുവാച |
അനാശ്രിതഃ കര്മഫലം കാര്യം കര്മ കരോതി യഃ |
സ സംന്യാസീ ച യോഗീ ച ന നിരഗ്നിര്ന ചാക്രിയഃ ‖ 1 ‖

യം സംന്യാസമിതി പ്രാഹുര്യോഗം തം വിദ്ധി പാംഡവ |
ന ഹ്യസംന്യസ്തസംകല്പോ യോഗീ ഭവതി കശ്ചന ‖ 2 ‖

ആരുരുക്ഷോര്മുനേര്യോഗം കര്മ കാരണമുച്യതേ |
യോഗാരൂഢസ്യ തസ്യൈവ ശമഃ കാരണമുച്യതേ ‖ 3 ‖

യദാ ഹി നേംദ്രിയാര്ഥേഷു ന കര്മസ്വനുഷജ്ജതേ |
സര്വസംകല്പസംന്യാസീ യോഗാരൂഢസ്തദോച്യതേ ‖ 4 ‖

ഉദ്ധരേദാത്മനാത്മാനം നാത്മാനമവസാദയേത് |
ആത്മൈവ ഹ്യാത്മനോ ബംധുരാത്മൈവ രിപുരാത്മനഃ ‖ 5 ‖

ബംധുരാത്മാത്മനസ്തസ്യ യേനാത്മൈവാത്മനാ ജിതഃ |
അനാത്മനസ്തു ശത്രുത്വേ വര്തേതാത്മൈവ ശത്രുവത് ‖ 6 ‖

ജിതാത്മനഃ പ്രശാംതസ്യ പരമാത്മാ സമാഹിതഃ |
ശീതോഷ്ണസുഖദുഃഖേഷു തഥാ മാനാപമാനയോഃ ‖ 7 ‖

ജ്ഞാനവിജ്ഞാനതൃപ്താത്മാ കൂടസ്ഥോ വിജിതേംദ്രിയഃ |
യുക്ത ഇത്യുച്യതേ യോഗീ സമലോഷ്ടാശ്മകാംചനഃ ‖ 8 ‖

സുഹൃന്മിത്രാര്യുദാസീനമധ്യസ്ഥദ്വേഷ്യബംധുഷു |
സാധുഷ്വപി ച പാപേഷു സമബുദ്ധിര്വിശിഷ്യതേ ‖ 9 ‖

യോഗീ യുംജീത സതതമാത്മാനം രഹസി സ്ഥിതഃ |
ഏകാകീ യതചിത്താത്മാ നിരാശീരപരിഗ്രഹഃ ‖ 10 ‖

ശുചൌ ദേശേ പ്രതിഷ്ഠാപ്യ സ്ഥിരമാസനമാത്മനഃ |
നാത്യുച്ഛ്രിതം നാതിനീചം ചൈലാജിനകുശോത്തരമ് ‖ 11 ‖

തത്രൈകാഗ്രം മനഃ കൃത്വാ യതചിത്തേംദ്രിയക്രിയാഃ |
ഉപവിശ്യാസനേ യുംജ്യാദ്യോഗമാത്മവിശുദ്ധയേ ‖ 12 ‖

സമം കായശിരോഗ്രീവം ധാരയന്നചലം സ്ഥിരഃ |
സംപ്രേക്ഷ്യ നാസികാഗ്രം സ്വം ദിശശ്ചാനവലോകയന് ‖ 13 ‖

പ്രശാംതാത്മാ വിഗതഭീര്ബ്രഹ്മചാരിവ്രതേ സ്ഥിതഃ |
മനഃ സംയമ്യ മച്ചിത്തോ യുക്ത ആസീത മത്പരഃ ‖ 14 ‖

യുംജന്നേവം സദാത്മാനം യോഗീ നിയതമാനസഃ |
ശാംതിം നിര്വാണപരമാം മത്സംസ്ഥാമധിഗച്ഛതി ‖ 15 ‖

നാത്യശ്നതസ്തു യോഗോഽസ്തി ന ചൈകാംതമനശ്നതഃ |
ന ചാതിസ്വപ്നശീലസ്യ ജാഗ്രതോ നൈവ ചാര്ജുന ‖ 16 ‖

യുക്താഹാരവിഹാരസ്യ യുക്തചേഷ്ടസ്യ കര്മസു |
യുക്തസ്വപ്നാവബോധസ്യ യോഗോ ഭവതി ദുഃഖഹാ ‖ 17 ‖

യദാ വിനിയതം ചിത്തമാത്മന്യേവാവതിഷ്ഠതേ |
നിഃസ്പൃഹഃ സര്വകാമേഭ്യോ യുക്ത ഇത്യുച്യതേ തദാ ‖ 18 ‖

യഥാ ദീപോ നിവാതസ്ഥോ നേംഗതേ സോപമാ സ്മൃതാ |
യോഗിനോ യതചിത്തസ്യ യുംജതോ യോഗമാത്മനഃ ‖ 19 ‖

യത്രോപരമതേ ചിത്തം നിരുദ്ധം യോഗസേവയാ |
യത്ര ചൈവാത്മനാത്മാനം പശ്യന്നാത്മനി തുഷ്യതി ‖ 20 ‖

സുഖമാത്യംതികം യത്തദ്ബുദ്ധിഗ്രാഹ്യമതീംദ്രിയമ് |
വേത്തി യത്ര ന ചൈവായം സ്ഥിതശ്ചലതി തത്ത്വതഃ ‖ 21 ‖

യം ലബ്ധ്വാ ചാപരം ലാഭം മന്യതേ നാധികം തതഃ |
യസ്മിന്സ്ഥിതോ ന ദുഃഖേന ഗുരുണാപി വിചാല്യതേ ‖ 22 ‖

തം വിദ്യാദ്ദുഃഖസംയോഗവിയോഗം യോഗസംജ്ഞിതമ് |
സ നിശ്ചയേന യോക്തവ്യോ യോഗോഽനിര്വിണ്ണചേതസാ ‖ 23 ‖

സംകല്പപ്രഭവാന്കാമാംസ്ത്യക്ത്വാ സര്വാനശേഷതഃ |
മനസൈവേംദ്രിയഗ്രാമം വിനിയമ്യ സമംതതഃ ‖ 24 ‖

ശനൈഃ ശനൈരുപരമേദ്ബുദ്ധ്യാ ധൃതിഗൃഹീതയാ |
ആത്മസംസ്ഥം മനഃ കൃത്വാ ന കിംചിദപി ചിംതയേത് ‖ 25 ‖

യതോ യതോ നിശ്ചരതി മനശ്ചംചലമസ്ഥിരമ് |
തതസ്തതോ നിയമ്യൈതദാത്മന്യേവ വശം നയേത് ‖ 26 ‖

പ്രശാംതമനസം ഹ്യേനം യോഗിനം സുഖമുത്തമമ് |
ഉപൈതി ശാംതരജസം ബ്രഹ്മഭൂതമകല്മഷമ് ‖ 27 ‖

യുംജന്നേവം സദാത്മാനം യോഗീ വിഗതകല്മഷഃ |
സുഖേന ബ്രഹ്മസംസ്പര്ശമത്യംതം സുഖമശ്നുതേ ‖ 28 ‖

സര്വഭൂതസ്ഥമാത്മാനം സര്വഭൂതാനി ചാത്മനി |
ഈക്ഷതേ യോഗയുക്താത്മാ സര്വത്ര സമദര്ശനഃ ‖ 29 ‖

യോ മാം പശ്യതി സര്വത്ര സര്വം ച മയി പശ്യതി |
തസ്യാഹം ന പ്രണശ്യാമി സ ച മേ ന പ്രണശ്യതി ‖ 30 ‖

സര്വഭൂതസ്ഥിതം യോ മാം ഭജത്യേകത്വമാസ്ഥിതഃ |
സര്വഥാ വര്തമാനോഽപി സ യോഗീ മയി വര്തതേ ‖ 31 ‖

ആത്മൌപമ്യേന സര്വത്ര സമം പശ്യതി യോഽര്ജുന |
സുഖം വാ യദി വാ ദുഃഖം സ യോഗീ പരമോ മതഃ ‖ 32 ‖


അര്ജുന ഉവാച |
യോഽയം യോഗസ്ത്വയാ പ്രോക്തഃ സാമ്യേന മധുസൂദന |
ഏതസ്യാഹം ന പശ്യാമി ചംചലത്വാത്സ്ഥിതിം സ്ഥിരാമ് ‖ 33 ‖

ചംചലം ഹി മനഃ കൃഷ്ണ പ്രമാഥി ബലവദ്ദൃഢമ് |
തസ്യാഹം നിഗ്രഹം മന്യേ വായോരിവ സുദുഷ്കരമ് ‖ 34 ‖


ശ്രീഭഗവാനുവാച |
അസംശയം മഹാബാഹോ മനോ ദുര്നിഗ്രഹം ചലമ് |
അഭ്യാസേന തു കൌംതേയ വൈരാഗ്യേണ ച ഗൃഹ്യതേ ‖ 35 ‖

അസംയതാത്മനാ യോഗോ ദുഷ്പ്രാപ ഇതി മേ മതിഃ |
വശ്യാത്മനാ തു യതതാ ശക്യോഽവാപ്തുമുപായതഃ ‖ 36 ‖


അര്ജുന ഉവാച |
അയതിഃ ശ്രദ്ധയോപേതോ യോഗാച്ചലിതമാനസഃ |
അപ്രാപ്യ യോഗസംസിദ്ധിം കാം ഗതിം കൃഷ്ണ ഗച്ഛതി ‖ 37 ‖

കച്ചിന്നോഭയവിഭ്രഷ്ടശ്ഛിന്നാഭ്രമിവ നശ്യതി |
അപ്രതിഷ്ഠോ മഹാബാഹോ വിമൂഢോ ബ്രഹ്മണഃ പഥി ‖ 38 ‖

ഏതന്മേ സംശയം കൃഷ്ണ ഛേത്തുമര്ഹസ്യശേഷതഃ |
ത്വദന്യഃ സംശയസ്യാസ്യ ഛേത്താ ന ഹ്യുപപദ്യതേ ‖ 39 ‖


ശ്രീഭഗവാനുവാച |
പാര്ഥ നൈവേഹ നാമുത്ര വിനാശസ്തസ്യ വിദ്യതേ |
ന ഹി കല്യാണകൃത്കശ്ചിദ്ദുര്ഗതിം താത ഗച്ഛതി ‖ 40 ‖

പ്രാപ്യ പുണ്യകൃതാം ലോകാനുഷിത്വാ ശാശ്വതീഃ സമാഃ |
ശുചീനാം ശ്രീമതാം ഗേഹേ യോഗഭ്രഷ്ടോഽഭിജായതേ ‖ 41 ‖

അഥവാ യോഗിനാമേവ കുലേ ഭവതി ധീമതാമ് |
ഏതദ്ധി ദുര്ലഭതരം ലോകേ ജന്മ യദീദൃശമ് ‖ 42 ‖

തത്ര തം ബുദ്ധിസംയോഗം ലഭതേ പൌര്വദേഹികമ് |
യതതേ ച തതോ ഭൂയഃ സംസിദ്ധൌ കുരുനംദന ‖ 43 ‖

പൂര്വാഭ്യാസേന തേനൈവ ഹ്രിയതേ ഹ്യവശോഽപി സഃ |
ജിജ്ഞാസുരപി യോഗസ്യ ശബ്ദബ്രഹ്മാതിവര്തതേ ‖ 44 ‖

പ്രയത്നാദ്യതമാനസ്തു യോഗീ സംശുദ്ധകില്ബിഷഃ |
അനേകജന്മസംസിദ്ധസ്തതോ യാതി പരാം ഗതിമ് ‖ 45 ‖

തപസ്വിഭ്യോഽധികോ യോഗീ ജ്ഞാനിഭ്യോഽപി മതോഽധികഃ |
കര്മിഭ്യശ്ചാധികോ യോഗീ തസ്മാദ്യോഗീ ഭവാര്ജുന ‖ 46 ‖

യോഗിനാമപി സര്വേഷാം മദ്ഗതേനാംതരാത്മനാ |
ശ്രദ്ധാവാന്ഭജതേ യോ മാം സ മേ യുക്തതമോ മതഃ ‖ 47 ‖


ഓം തത്സദിതി ശ്രീമദ്ഭഗവദ്ഗീതാസൂപനിഷത്സു ബ്രഹ്മവിദ്യായാം യോഗശാസ്ത്രേ ശ്രീകൃഷ്ണാര്ജുനസംവാദേ

ആത്മസംയമയോഗോ നാമ ഷഷ്ഠോഽധ്യായഃ ‖6 ‖