View this in:
shreemad bhagavad geeta chaturtho.adhyaayaH
atha chaturtho.adhyaayaH |
shreebhagavaanuvaacha |
imaM vivasvate yogaM proktavaanahamavyayam |
vivasvaanmanave praaha manurikshhvaakave.abraveet ‖ 1 ‖
evaM paraMparaapraaptamimaM raajarshhayo viduH |
sa kaaleneha mahataa yogo nashhTaH paraMtapa ‖ 2 ‖
sa evaayaM mayaa te.adya yogaH proktaH puraatanaH |
bhakto.asi me sakhaa cheti rahasyaM hyetaduttamam ‖ 3 ‖
arjuna uvaacha |
aparaM bhavato janma paraM janma vivasvataH |
kathametadvijaaneeyaaM tvamaadau proktavaaniti ‖ 4 ‖
shreebhagavaanuvaacha |
bahooni me vyateetaani janmaani tava chaarjuna |
taanyahaM veda sarvaaNi na tvaM vettha paraMtapa ‖ 5 ‖
ajo.api sannavyayaatmaa bhootaanaameeshvaro.api san |
prakRRitiM svaamadhishhThaaya saMbhavaamyaatmamaayayaa ‖ 6 ‖
yadaa yadaa hi dharmasya glaanirbhavati bhaarata |
abhyutthaanamadharmasya tadaatmaanaM sRRijaamyaham ‖ 7 ‖
paritraaNaaya saadhoonaaM vinaashaaya cha dushhkRRitaam |
dharmasaMsthaapanaarthaaya saMbhavaami yuge yuge ‖ 8 ‖
janma karma cha me divyamevaM yo vetti tattvataH |
tyaktvaa dehaM punarjanma naiti maameti so.arjuna ‖ 9 ‖
veetaraagabhayakrodhaa manmayaa maamupaashritaaH |
bahavo gnyaanatapasaa pootaa madbhaavamaagataaH ‖ 10 ‖
ye yathaa maaM prapadyante taaMstathaiva bhajaamyaham |
mama vartmaanuvartante manushhyaaH paartha sarvashaH ‖ 11 ‖
kaankshhantaH karmaNaaM siddhiM yajanta iha devataaH |
kshhipraM hi maanushhe loke siddhirbhavati karmajaa ‖ 12 ‖
chaaturvarNyaM mayaa sRRishhTaM guNakarmavibhaagashaH |
tasya kartaaramapi maaM viddhyakartaaramavyayam ‖ 13 ‖
na maaM karmaaNi limpanti na me karmaphale spRRihaa |
iti maaM yo.abhijaanaati karmabhirna sa badhyate ‖ 14 ‖
evaM gnyaatvaa kRRitaM karma poorvairapi mumukshhubhiH |
kuru karmaiva tasmaattvaM poorvaiH poorvataraM kRRitam ‖ 15 ‖
kiM karma kimakarmeti kavayo.apyatra mohitaaH |
tatte karma pravakshhyaami yajgnyaatvaa mokshhyase.ashubhaat ‖ 16 ‖
karmaNo hyapi boddhavyaM boddhavyaM cha vikarmaNaH |
akarmaNashcha boddhavyaM gahanaa karmaNo gatiH ‖ 17 ‖
karmaNyakarma yaH pashyedakarmaNi cha karma yaH |
sa buddhimaanmanushhyeshhu sa yuktaH kRRitsnakarmakRRit ‖ 18 ‖
yasya sarve samaarambhaaH kaamasaMkalpavarjitaaH |
gnyaanaagnidagdhakarmaaNaM tamaahuH paNDitaM budhaaH ‖ 19 ‖
tyaktvaa karmaphalaasangaM nityatRRipto niraashrayaH |
karmaNyabhipravRRitto.api naiva kiMchitkaroti saH ‖ 20 ‖
niraasheeryatachittaatmaa tyaktasarvaparigrahaH |
shaareeraM kevalaM karma kurvannaapnoti kilbishham ‖ 21 ‖
yadRRichChaalaabhasaMtushhTo dvandvaateeto vimatsaraH |
samaH siddhaavasiddhau cha kRRitvaapi na nibadhyate ‖ 22 ‖
gatasangasya muktasya gnyaanaavasthitachetasaH |
yagnyaayaacharataH karma samagraM pravileeyate ‖ 23 ‖
brahmaarpaNaM brahma havirbrahmaagnau brahmaNaa hutam |
brahmaiva tena gantavyaM brahmakarmasamaadhinaa ‖ 24 ‖
daivamevaapare yagnyaM yoginaH paryupaasate |
brahmaagnaavapare yagnyaM yagnyenaivopajuhvati ‖ 25 ‖
shrotraadeeneendriyaaNyanye saMyamaagnishhu juhvati |
shabdaadeenvishhayaananya indriyaagnishhu juhvati ‖ 26 ‖
sarvaaNeendriyakarmaaNi praaNakarmaaNi chaapare |
aatmasaMyamayogaagnau juhvati gnyaanadeepite ‖ 27 ‖
dravyayagnyaastapoyagnyaa yogayagnyaastathaapare |
svaadhyaayagnyaanayagnyaashcha yatayaH saMshitavrataaH ‖ 28 ‖
apaane juhvati praaNaM praaNe.apaanaM tathaapare |
praaNaapaanagatee ruddhvaa praaNaayaamaparaayaNaaH ‖ 29 ‖
apare niyataahaaraaH praaNaanpraaNeshhu juhvati |
sarve.apyete yagnyavido yagnyakshhapitakalmashhaaH ‖ 30 ‖
yagnyashishhTaamRRitabhujo yaanti brahma sanaatanam |
naayaM loko.astyayagnyasya kuto.anyaH kurusattama ‖ 31 ‖
evaM bahuvidhaa yagnyaa vitataa brahmaNo mukhe |
karmajaanviddhi taansarvaanevaM gnyaatvaa vimokshhyase ‖ 32 ‖
shreyaandravyamayaadyagnyaajgnyaanayagnyaH paraMtapa |
sarvaM karmaakhilaM paartha gnyaane parisamaapyate ‖ 33 ‖
tadviddhi praNipaatena pariprashnena sevayaa |
upadekshhyanti te gnyaanaM gnyaaninastattvadarshinaH ‖ 34 ‖
yajgnyaatvaa na punarmohamevaM yaasyasi paaMDava |
yena bhootaanyasheshheNa drakshhyasyaatmanyatho mayi ‖ 35 ‖
api chedasi paapebhyaH sarvebhyaH paapakRRittamaH |
sarvaM gnyaanaplavenaiva vRRijinaM saMtarishhyasi ‖ 36 ‖
yathaidhaaMsi samiddho.agnirbhasmasaatkurute.arjuna |
gnyaanaagniH sarvakarmaaNi bhasmasaatkurute tathaa ‖ 37 ‖
na hi gnyaanena sadRRishaM pavitramiha vidyate |
tatsvayaM yogasaMsiddhaH kaalenaatmani vindati ‖ 38 ‖
shraddhaavaaMllabhate gnyaanaM tatparaH saMyatendriyaH |
gnyaanaM labdhvaa paraaM shaantimachireNaadhigachChati ‖ 39 ‖
agnyashchaashraddadhaanashcha saMshayaatmaa vinashyati |
naayaM loko.asti na paro na sukhaM saMshayaatmanaH ‖ 40 ‖
yogasaMnyastakarmaaNaM gnyaanasaMChinnasaMshayam |
aatmavantaM na karmaaNi nibadhnanti dhanaMjaya ‖ 41 ‖
tasmaadagnyaanasaMbhootaM hRRitsthaM gnyaanaasinaatmanaH |
ChittvainaM saMshayaM yogamaatishhThottishhTha bhaarata ‖ 42 ‖
oM tatsaditi shreemadbhagavadgeetaasoopanishhatsu brahmavidyaayaaM yogashaastre shreekRRishhNaarjunasaMvaade
gnyaanakarmasaMnyaasayogo naama chaturtho.adhyaayaH ‖4 ‖