Collection of Spiritual and Devotional Literature in Various Indian Languages
View this in:
| | English | | Devanagari | | Telugu | | Tamil | | Kannada | | Malayalam | | Gujarati | | Oriya | | Bengali | |
શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીત ષોડશોઽધ્યાયઃ
અથ ષોડશોઽધ્યાયઃ |
શ્રીભગવાનુવાચ |
અભયં સત્ત્વસંશુદ્ધિર્જ્ઞાનયોગવ્યવસ્થિતિઃ |
દાનં દમશ્ચ યજ્ઞશ્ચ સ્વાધ્યાયસ્તપ આર્જવમ્ ‖ 1 ‖
અહિંસા સત્યમક્રોધસ્ત્યાગઃ શાંતિરપૈશુનમ્ |
દયા ભૂતેષ્વલોલુપ્ત્વં માર્દવં હ્રીરચાપલમ્ ‖ 2 ‖
તેજઃ ક્ષમા ધૃતિઃ શૌચમદ્રોહો નાતિમાનિતા |
ભવંતિ સંપદં દૈવીમભિજાતસ્ય ભારત ‖ 3 ‖
દંભો દર્પોઽભિમાનશ્ચ ક્રોધઃ પારુષ્યમેવ ચ |
અજ્ઞાનં ચાભિજાતસ્ય પાર્થ સંપદમાસુરીમ્ ‖ 4 ‖
દૈવી સંપદ્વિમોક્ષાય નિબંધાયાસુરી મતા |
મા શુચઃ સંપદં દૈવીમભિજાતોઽસિ પાંડવ ‖ 5 ‖
દ્વૌ ભૂતસર્ગૌ લોકેઽસ્મિંદૈવ આસુર એવ ચ |
દૈવો વિસ્તરશઃ પ્રોક્ત આસુરં પાર્થ મે શૃણુ ‖ 6 ‖
પ્રવૃત્તિં ચ નિવૃત્તિં ચ જના ન વિદુરાસુરાઃ |
ન શૌચં નાપિ ચાચારો ન સત્યં તેષુ વિદ્યતે ‖ 7 ‖
અસત્યમપ્રતિષ્ઠં તે જગદાહુરનીશ્વરમ્ |
અપરસ્પરસંભૂતં કિમન્યત્કામહૈતુકમ્ ‖ 8 ‖
એતાં દૃષ્ટિમવષ્ટભ્ય નષ્ટાત્માનોઽલ્પબુદ્ધયઃ |
પ્રભવંત્યુગ્રકર્માણઃ ક્ષયાય જગતોઽહિતાઃ ‖ 9 ‖
કામમાશ્રિત્ય દુષ્પૂરં દંભમાનમદાન્વિતાઃ |
મોહાદ્ગૃહીત્વાસદ્ગ્રાહાન્પ્રવર્તંતેઽશુચિવ્રતાઃ ‖ 10 ‖
ચિંતામપરિમેયાં ચ પ્રલયાંતામુપાશ્રિતાઃ |
કામોપભોગપરમા એતાવદિતિ નિશ્ચિતાઃ ‖ 11 ‖
આશાપાશશતૈર્બદ્ધાઃ કામક્રોધપરાયણાઃ |
ઈહંતે કામભોગાર્થમન્યાયેનાર્થસંચયાન્ ‖ 12 ‖
ઇદમદ્ય મયા લબ્ધમિમં પ્રાપ્સ્યે મનોરથમ્ |
ઇદમસ્તીદમપિ મે ભવિષ્યતિ પુનર્ધનમ્ ‖ 13 ‖
અસૌ મયા હતઃ શત્રુર્હનિષ્યે ચાપરાનપિ |
ઈશ્વરોઽહમહં ભોગી સિદ્ધોઽહં બલવાન્સુખી ‖ 14 ‖
આઢ્યોઽભિજનવાનસ્મિ કોઽન્યોસ્તિ સદૃશો મયા |
યક્ષ્યે દાસ્યામિ મોદિષ્ય ઇત્યજ્ઞાનવિમોહિતાઃ ‖ 15 ‖
અનેકચિત્તવિભ્રાંતા મોહજાલસમાવૃતાઃ |
પ્રસક્તાઃ કામભોગેષુ પતંતિ નરકેઽશુચૌ ‖ 16 ‖
આત્મસંભાવિતાઃ સ્તબ્ધા ધનમાનમદાન્વિતાઃ |
યજંતે નામયજ્ઞૈસ્તે દંભેનાવિધિપૂર્વકમ્ ‖ 17 ‖
અહંકારં બલં દર્પં કામં ક્રોધં ચ સંશ્રિતાઃ |
મામાત્મપરદેહેષુ પ્રદ્વિષંતોઽભ્યસૂયકાઃ ‖ 18 ‖
તાનહં દ્વિષતઃ ક્રૂરાન્સંસારેષુ નરાધમાન્ |
ક્ષિપામ્યજસ્રમશુભાનાસુરીષ્વેવ યોનિષુ ‖ 19 ‖
આસુરીં યોનિમાપન્ના મૂઢા જન્મનિ જન્મનિ |
મામપ્રાપ્યૈવ કૌંતેય તતો યાંત્યધમાં ગતિમ્ ‖ 20 ‖
ત્રિવિધં નરકસ્યેદં દ્વારં નાશનમાત્મનઃ |
કામઃ ક્રોધસ્તથા લોભસ્તસ્માદેતત્ત્રયં ત્યજેત્ ‖ 21 ‖
એતૈર્વિમુક્તઃ કૌંતેય તમોદ્વારૈસ્ત્રિભિર્નરઃ |
આચરત્યાત્મનઃ શ્રેયસ્તતો યાતિ પરાં ગતિમ્ ‖ 22 ‖
યઃ શાસ્ત્રવિધિમુત્સૃજ્ય વર્તતે કામકારતઃ |
ન સ સિદ્ધિમવાપ્નોતિ ન સુખં ન પરાં ગતિમ્ ‖ 23 ‖
તસ્માચ્છાસ્ત્રં પ્રમાણં તે કાર્યાકાર્યવ્યવસ્થિતૌ |
જ્ઞાત્વા શાસ્ત્રવિધાનોક્તં કર્મ કર્તુમિહાર્હસિ ‖ 24 ‖
ઓં તત્સદિતિ શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતાસૂપનિષત્સુ બ્રહ્મવિદ્યાયાં યોગશાસ્ત્રે શ્રીકૃષ્ણાર્જુનસંવાદે
દૈવાસુરસંપદ્વિભાગયોગો નામ ષોડશોઽધ્યાયઃ ‖16 ‖
\ચ્f1
શ્રીભગવાનુવાચ |
અભયં સત્ત્વસંશુદ્ધિર્જ્ઞાનયોગવ્યવસ્થિતિઃ |
દાનં દમશ્ચ યજ્ઞશ્ચ સ્વાધ્યાયસ્તપ આર્જવમ્ ‖ 1 ‖
અહિંસા સત્યમક્રોધસ્ત્યાગઃ શાંતિરપૈશુનમ્ |
દયા ભૂતેષ્વલોલુપ્ત્વં માર્દવં હ્રીરચાપલમ્ ‖ 2 ‖
તેજઃ ક્ષમા ધૃતિઃ શૌચમદ્રોહો નાતિમાનિતા |
ભવંતિ સંપદં દૈવીમભિજાતસ્ય ભારત ‖ 3 ‖
દંભો દર્પોઽભિમાનશ્ચ ક્રોધઃ પારુષ્યમેવ ચ |
અજ્ઞાનં ચાભિજાતસ્ય પાર્થ સંપદમાસુરીમ્ ‖ 4 ‖
દૈવી સંપદ્વિમોક્ષાય નિબંધાયાસુરી મતા |
મા શુચઃ સંપદં દૈવીમભિજાતોઽસિ પાંડવ ‖ 5 ‖
દ્વૌ ભૂતસર્ગૌ લોકેઽસ્મિંદૈવ આસુર એવ ચ |
દૈવો વિસ્તરશઃ પ્રોક્ત આસુરં પાર્થ મે શૃણુ ‖ 6 ‖
પ્રવૃત્તિં ચ નિવૃત્તિં ચ જના ન વિદુરાસુરાઃ |
ન શૌચં નાપિ ચાચારો ન સત્યં તેષુ વિદ્યતે ‖ 7 ‖
અસત્યમપ્રતિષ્ઠં તે જગદાહુરનીશ્વરમ્ |
અપરસ્પરસંભૂતં કિમન્યત્કામહૈતુકમ્ ‖ 8 ‖
એતાં દૃષ્ટિમવષ્ટભ્ય નષ્ટાત્માનોઽલ્પબુદ્ધયઃ |
પ્રભવંત્યુગ્રકર્માણઃ ક્ષયાય જગતોઽહિતાઃ ‖ 9 ‖
કામમાશ્રિત્ય દુષ્પૂરં દંભમાનમદાન્વિતાઃ |
મોહાદ્ગૃહીત્વાસદ્ગ્રાહાન્પ્રવર્તંતેઽશુચિવ્રતાઃ ‖ 10 ‖
ચિંતામપરિમેયાં ચ પ્રલયાંતામુપાશ્રિતાઃ |
કામોપભોગપરમા એતાવદિતિ નિશ્ચિતાઃ ‖ 11 ‖
આશાપાશશતૈર્બદ્ધાઃ કામક્રોધપરાયણાઃ |
ઈહંતે કામભોગાર્થમન્યાયેનાર્થસંચયાન્ ‖ 12 ‖
ઇદમદ્ય મયા લબ્ધમિમં પ્રાપ્સ્યે મનોરથમ્ |
ઇદમસ્તીદમપિ મે ભવિષ્યતિ પુનર્ધનમ્ ‖ 13 ‖
અસૌ મયા હતઃ શત્રુર્હનિષ્યે ચાપરાનપિ |
ઈશ્વરોઽહમહં ભોગી સિદ્ધોઽહં બલવાન્સુખી ‖ 14 ‖
આઢ્યોઽભિજનવાનસ્મિ કોઽન્યોસ્તિ સદૃશો મયા |
યક્ષ્યે દાસ્યામિ મોદિષ્ય ઇત્યજ્ઞાનવિમોહિતાઃ ‖ 15 ‖
અનેકચિત્તવિભ્રાંતા મોહજાલસમાવૃતાઃ |
પ્રસક્તાઃ કામભોગેષુ પતંતિ નરકેઽશુચૌ ‖ 16 ‖
આત્મસંભાવિતાઃ સ્તબ્ધા ધનમાનમદાન્વિતાઃ |
યજંતે નામયજ્ઞૈસ્તે દંભેનાવિધિપૂર્વકમ્ ‖ 17 ‖
અહંકારં બલં દર્પં કામં ક્રોધં ચ સંશ્રિતાઃ |
મામાત્મપરદેહેષુ પ્રદ્વિષંતોઽભ્યસૂયકાઃ ‖ 18 ‖
તાનહં દ્વિષતઃ ક્રૂરાન્સંસારેષુ નરાધમાન્ |
ક્ષિપામ્યજસ્રમશુભાનાસુરીષ્વેવ યોનિષુ ‖ 19 ‖
આસુરીં યોનિમાપન્ના મૂઢા જન્મનિ જન્મનિ |
મામપ્રાપ્યૈવ કૌંતેય તતો યાંત્યધમાં ગતિમ્ ‖ 20 ‖
ત્રિવિધં નરકસ્યેદં દ્વારં નાશનમાત્મનઃ |
કામઃ ક્રોધસ્તથા લોભસ્તસ્માદેતત્ત્રયં ત્યજેત્ ‖ 21 ‖
એતૈર્વિમુક્તઃ કૌંતેય તમોદ્વારૈસ્ત્રિભિર્નરઃ |
આચરત્યાત્મનઃ શ્રેયસ્તતો યાતિ પરાં ગતિમ્ ‖ 22 ‖
યઃ શાસ્ત્રવિધિમુત્સૃજ્ય વર્તતે કામકારતઃ |
ન સ સિદ્ધિમવાપ્નોતિ ન સુખં ન પરાં ગતિમ્ ‖ 23 ‖
તસ્માચ્છાસ્ત્રં પ્રમાણં તે કાર્યાકાર્યવ્યવસ્થિતૌ |
જ્ઞાત્વા શાસ્ત્રવિધાનોક્તં કર્મ કર્તુમિહાર્હસિ ‖ 24 ‖
ઓં તત્સદિતિ શ્રીમદ્ભગવદ્ગીતાસૂપનિષત્સુ બ્રહ્મવિદ્યાયાં યોગશાસ્ત્રે શ્રીકૃષ્ણાર્જુનસંવાદે
દૈવાસુરસંપદ્વિભાગયોગો નામ ષોડશોઽધ્યાયઃ ‖16 ‖
\ચ્f1