PDF, Large PDF, Multimedia, Meaning
View this in:
| English | Devanagari | Telugu | Tamil | Kannada | Malayalam | Gujarati | Oriya | Bengali |

દેવી અશ્વધાટી (અંબા સ્તુતિ)


(કાળિદાસ કૃતમ્)

ચેટી ભવન્નિખિલ ખેટી કદંબવન વાટીષુ નાકિ પટલી
કોટીર ચારુતર કોટી મણીકિરણ કોટી કરંબિત પદા |
પાટીરગંધિ કુચશાટી કવિત્વ પરિપાટીમગાધિપ સુતા
ઘોટીખુરાદધિક ધાટીમુદાર મુખ વીટીરસેન તનુતામ્ ‖ 1 ‖ શા ‖

દ્વૈપાયન પ્રભૃતિ શાપાયુધ ત્રિદિવ સોપાન ધૂળિ ચરણા
પાપાપહ સ્વમનુ જાપાનુલીન જન તાપાપનોદ નિપુણા |
નીપાલયા સુરભિ ધૂપાલકા દુરિતકૂપાદુદન્ચયતુમામ્
રૂપાધિકા શિખરિ ભૂપાલ વંશમણિ દીપાયિતા ભગવતી ‖ 2 ‖ શા ‖

યાળીભિ રાત્મતનુતાલીનકૃત્પ્રિયક પાળીષુ ખેલતિ ભવા
વ્યાળી નકુલ્યસિત ચૂળી ભરા ચરણ ધૂળી લસન્મણિગણા |
યાળી ભૃતિ શ્રવસિ તાળી દળં વહતિ યાળીક શોભિ તિલકા
સાળી કરોતુ મમ કાળી મનઃ સ્વપદ નાળીક સેવન વિધૌ ‖ 3 ‖ શા ‖

બાલામૃતાંશુ નિભ ફાલામના ગરુણ ચેલા નિતંબ ફલકે
કોલાહલ ક્ષપિત કાલામરાકુશલ કીલાલ શોષણ રવિઃ |
સ્થૂલાકુચે જલદ નીલાકચે કલિત વીલા કદંબ વિપિને
શૂલાયુધ પ્રણતિ શીલા દધાતુ હૃદિ શૈલાધિ રાજ તનયા ‖ 4 ‖ શા ‖

કંબાવતીવ સવિડંબા ગળેન નવ તુંબાભ વીણ સવિધા
બિંબાધરા વિનત શંબાયુધાદિ નિકુરુંબા કદંબ વિપિને |
અંબા કુરંગ મદજંબાલ રોચિ રિહ લંબાલકા દિશતુ મે
શં બાહુલેય શશિ બિંબાભિ રામ મુખ સંબાધિતા સ્તન ભરા ‖ 5 ‖ શા ‖

દાસાયમાન સુમહાસા કદંબવન વાસા કુસુંભ સુમનો
વાસા વિપંચિ કૃત રાસા વિધૂત મધુ માસારવિંદ મધુરા |
કાસાર સૂન તતિ ભાસાભિરામ તનુ રાસાર શીત કરુણા
નાસા મણિ પ્રવર ભાસા શિવા તિમિર માસાયે દુપરતિમ્ ‖ 6 ‖ શા ‖

ન્યંકાકરે વપુષિ કંકાળ રક્ત પુષિ કંકાદિ પક્ષિ વિષયે
ત્વં કામના મયસિ કિં કારણં હૃદય પંકારિ મે હિ ગિરિજામ્ |
શંકાશિલા નિશિત ટંકાયમાન પદ સંકાશમાન સુમનો
ઝંકારિ ભૃંગતતિ મંકાનુપેત શશિ સંકાશ વક્ત્ર કમલામ્ ‖ 7 ‖ શા ‖

જંભારિ કુંભિ પૃથુ કુંભાપહાસિ કુચ સંભાવ્ય હાર લતિકા
રંભા કરીંદ્ર કર દંભાપહોરુગતિ ડિંભાનુરંજિત પદા |
શંભા ઉદાર પરિરંભાંકુરત્ પુલક દંભાનુરાગ પિશુના
શં ભાસુરાભરણ ગુંભા સદા દિશતુ શુંભાસુર પ્રહરણા ‖ 8 ‖ શા ‖

દાક્ષાયણી દનુજ શિક્ષા વિધૌ વિકૃત દીક્ષા મનોહર ગુણા
ભિક્ષાશિનો નટન વીક્ષા વિનોદ મુખિ દક્ષાધ્વર પ્રહરણા |
વીક્ષાં વિધેહિ મયિ દક્ષા સ્વકીય જન પક્ષા વિપક્ષ વિમુખી
યક્ષેશ સેવિત નિરાક્ષેપ શક્તિ જય લક્ષાવધાન કલના ‖ 9 ‖ શા ‖

વંદારુ લોક વર સંધાયિની વિમલ કુંદાવદાત રદના
બૃંદારુ બૃંદ મણિ બૃંદારવિંદ મકરંદાભિષિક્ત ચરણા |
મંદાનિલા કલિત મંદાર દામભિરમંદાભિરામ મકુટા
મંદાકિની જવન ભિંદાન વાચમરવિંદાનના દિશતુ મે ‖ 10 ‖ શા ‖

યત્રાશયો લગતિ તત્રાગજા ભવતુ કુત્રાપિ નિસ્તુલ શુકા
સુત્રામ કાલ મુખ સત્રાસકપ્રકર સુત્રાણ કારિ ચરણા |
છત્રાનિલાતિરય પત્ત્રાભિભિરામ ગુણ મિત્રામરી સમ વધૂઃ
કુ ત્રાસહીન મણિ ચિત્રાકૃતિ સ્ફુરિત પુત્રાદિ દાન નિપુણા ‖ 11 ‖ શા ‖

કૂલાતિગામિ ભય તૂલાવળિજ્વલનકીલા નિજસ્તુતિ વિધા
કોલાહલક્ષપિત કાલામરી કુશલ કીલાલ પોષણ રતા |
સ્થૂલાકુચે જલદ નીલાકચે કલિત લીલા કદંબ વિપિને
શૂલાયુધ પ્રણતિ શીલા વિભાતુ હૃદિ શૈલાધિરાજ તનયા ‖ 12 ‖ શા ‖

ઇંધાન કીર મણિબંધા ભવે હૃદયબંધા વતીવ રસિકા
સંધાવતી ભુવન સંધારણે પ્યમૃત સિંધાવુદાર નિલયા |
ગંધાનુભાવ મુહુરંધાલિ પીત કચ બંધા સમર્પયતુ મે
શં ધામ ભાનુમપિ રુંધાન માશુ પદ સંધાન મપ્યનુગતા ‖ 13 ‖ શા ‖