ଅଥ ତୃତୀଯୋଽଧ୍ଯାଯଃ ।
ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ ।
ଜ୍ଯାଯସୀ ଚେତ୍କର୍ମଣସ୍ତେ ମତା ବୁଦ୍ଧିର୍ଜନାର୍ଦନ ।
ତତ୍କିଂ କର୍ମଣି ଘୋରେ ମାଂ ନିଯୋଜଯସି କେଶଵ ॥ 1 ॥
ଵ୍ଯାମିଶ୍ରେଣେଵ ଵାକ୍ଯେନ ବୁଦ୍ଧିଂ ମୋହଯସୀଵ ମେ ।
ତଦେକଂ ଵଦ ନିଶ୍ଚିତ୍ଯ ଯେନ ଶ୍ରେଯୋଽହମାପ୍ନୁଯାମ୍ ॥ 2 ॥
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।
ଲୋକେଽସ୍ମିଂଦ୍ଵିଵିଧା ନିଷ୍ଠା ପୁରା ପ୍ରୋକ୍ତା ମଯାନଘ ।
ଜ୍ଞାନଯୋଗେନ ସାଂଖ୍ଯାନାଂ କର୍ମଯୋଗେନ ଯୋଗିନାମ୍ ॥ 3 ॥
ନ କର୍ମଣାମନାରଂଭାନ୍ନୈଷ୍କର୍ମ୍ଯଂ ପୁରୁଷୋଽଶ୍ନୁତେ ।
ନ ଚ ସଂନ୍ଯସନାଦେଵ ସିଦ୍ଧିଂ ସମଧିଗଚ୍ଛତି ॥ 4 ॥
ନ ହି କଶ୍ଚିତ୍କ୍ଷଣମପି ଜାତୁ ତିଷ୍ଠତ୍ଯକର୍ମକୃତ୍ ।
କାର୍ଯତେ ହ୍ଯଵଶଃ କର୍ମ ସର୍ଵଃ ପ୍ରକୃତିଜୈର୍ଗୁଣୈଃ ॥ 5 ॥
କର୍ମେଂଦ୍ରିଯାଣି ସଂଯମ୍ଯ ଯ ଆସ୍ତେ ମନସା ସ୍ମରନ୍ ।
ଇଂଦ୍ରିଯାର୍ଥାନ୍ଵିମୂଢାତ୍ମା ମିଥ୍ଯାଚାରଃ ସ ଉଚ୍ଯତେ ॥ 6 ॥
ଯସ୍ତ୍ଵିଂଦ୍ରିଯାଣି ମନସା ନିଯମ୍ଯାରଭତେଽର୍ଜୁନ ।
କର୍ମେଂଦ୍ରିଯୈଃ କର୍ମଯୋଗମସକ୍ତଃ ସ ଵିଶିଷ୍ଯତେ ॥ 7 ॥
ନିଯତଂ କୁରୁ କର୍ମ ତ୍ଵଂ କର୍ମ ଜ୍ଯାଯୋ ହ୍ଯକର୍ମଣଃ ।
ଶରୀରଯାତ୍ରାପି ଚ ତେ ନ ପ୍ରସିଦ୍ଧ୍ଯେଦକର୍ମଣଃ ॥ 8 ॥
ଯଜ୍ଞାର୍ଥାତ୍କର୍ମଣୋଽନ୍ଯତ୍ର ଲୋକୋଽଯଂ କର୍ମବଂଧନଃ ।
ତଦର୍ଥଂ କର୍ମ କୌଂତେଯ ମୁକ୍ତସଂଗଃ ସମାଚର ॥ 9 ॥
ସହଯଜ୍ଞାଃ ପ୍ରଜାଃ ସୃଷ୍ଟ୍ଵା ପୁରୋଵାଚ ପ୍ରଜାପତିଃ ।
ଅନେନ ପ୍ରସଵିଷ୍ଯଧ୍ଵମେଷ ଵୋଽସ୍ତ୍ଵିଷ୍ଟକାମଧୁକ୍ ॥ 10 ॥
ଦେଵାନ୍ଭାଵଯତାନେନ ତେ ଦେଵା ଭାଵଯଂତୁ ଵଃ ।
ପରସ୍ପରଂ ଭାଵଯଂତଃ ଶ୍ରେଯଃ ପରମଵାପ୍ସ୍ଯଥ ॥ 11 ॥
ଇଷ୍ଟାନ୍ଭୋଗାନ୍ହି ଵୋ ଦେଵା ଦାସ୍ଯଂତେ ଯଜ୍ଞଭାଵିତାଃ ।
ତୈର୍ଦତ୍ତାନପ୍ରଦାଯୈଭ୍ଯୋ ଯୋ ଭୁଂକ୍ତେ ସ୍ତେନ ଏଵ ସଃ ॥ 12 ॥
ଯଜ୍ଞଶିଷ୍ଟାଶିନଃ ସଂତୋ ମୁଚ୍ଯଂତେ ସର୍ଵକିଲ୍ବିଷୈଃ ।
ଭୁଂଜତେ ତେ ତ୍ଵଘଂ ପାପା ଯେ ପଚଂତ୍ଯାତ୍ମକାରଣାତ୍ ॥ 13 ॥
ଅନ୍ନାଦ୍ଭଵଂତି ଭୂତାନି ପର୍ଜନ୍ଯାଦନ୍ନସଂଭଵଃ ।
ଯଜ୍ଞାଦ୍ଭଵତି ପର୍ଜନ୍ଯୋ ଯଜ୍ଞଃ କର୍ମସମୁଦ୍ଭଵଃ ॥ 14 ॥
କର୍ମ ବ୍ରହ୍ମୋଦ୍ଭଵଂ ଵିଦ୍ଧି ବ୍ରହ୍ମାକ୍ଷରସମୁଦ୍ଭଵମ୍ ।
ତସ୍ମାତ୍ସର୍ଵଗତଂ ବ୍ରହ୍ମ ନିତ୍ଯଂ ଯଜ୍ଞେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତମ୍ ॥ 15 ॥
ଏଵଂ ପ୍ରଵର୍ତିତଂ ଚକ୍ରଂ ନାନୁଵର୍ତଯତୀହ ଯଃ ।
ଅଘାଯୁରିଂଦ୍ରିଯାରାମୋ ମୋଘଂ ପାର୍ଥ ସ ଜୀଵତି ॥ 16 ॥
ଯସ୍ତ୍ଵାତ୍ମରତିରେଵ ସ୍ଯାଦାତ୍ମତୃପ୍ତଶ୍ଚ ମାନଵଃ ।
ଆତ୍ମନ୍ଯେଵ ଚ ସଂତୁଷ୍ଟସ୍ତସ୍ଯ କାର୍ଯଂ ନ ଵିଦ୍ଯତେ ॥ 17 ॥
ନୈଵ ତସ୍ଯ କୃତେନାର୍ଥୋ ନାକୃତେନେହ କଶ୍ଚନ ।
ନ ଚାସ୍ଯ ସର୍ଵଭୂତେଷୁ କଶ୍ଚିଦର୍ଥଵ୍ଯପାଶ୍ରଯଃ ॥ 18 ॥
ତସ୍ମାଦସକ୍ତଃ ସତତଂ କାର୍ଯଂ କର୍ମ ସମାଚର ।
ଅସକ୍ତୋ ହ୍ଯାଚରନ୍କର୍ମ ପରମାପ୍ନୋତି ପୂରୁଷଃ ॥ 19 ॥
କର୍ମଣୈଵ ହି ସଂସିଦ୍ଧିମାସ୍ଥିତା ଜନକାଦଯଃ ।
ଲୋକସଂଗ୍ରହମେଵାପି ସଂପଶ୍ଯନ୍କର୍ତୁମର୍ହସି ॥ 20 ॥
ଯଦ୍ଯଦାଚରତି ଶ୍ରେଷ୍ଠସ୍ତତ୍ତଦେଵେତରୋ ଜନଃ ।
ସ ଯତ୍ପ୍ରମାଣଂ କୁରୁତେ ଲୋକସ୍ତଦନୁଵର୍ତତେ ॥ 21 ॥
ନ ମେ ପାର୍ଥାସ୍ତି କର୍ତଵ୍ଯଂ ତ୍ରିଷୁ ଲୋକେଷୁ କିଂଚନ ।
ନାନଵାପ୍ତମଵାପ୍ତଵ୍ଯଂ ଵର୍ତ ଏଵ ଚ କର୍ମଣି ॥ 22 ॥
ଯଦି ହ୍ଯହଂ ନ ଵର୍ତେଯଂ ଜାତୁ କର୍ମଣ୍ଯତଂଦ୍ରିତଃ ।
ମମ ଵର୍ତ୍ମାନୁଵର୍ତଂତେ ମନୁଷ୍ଯାଃ ପାର୍ଥ ସର୍ଵଶଃ ॥ 23 ॥
ଉତ୍ସୀଦେଯୁରିମେ ଲୋକା ନ କୁର୍ଯାଂ କର୍ମ ଚେଦହମ୍ ।
ସଂକରସ୍ଯ ଚ କର୍ତା ସ୍ଯାମୁପହନ୍ଯାମିମାଃ ପ୍ରଜାଃ ॥ 24 ॥
ସକ୍ତାଃ କର୍ମଣ୍ଯଵିଦ୍ଵାଂସୋ ଯଥା କୁର୍ଵଂତି ଭାରତ ।
କୁର୍ଯାଦ୍ଵିଦ୍ଵାଂସ୍ତଥାସକ୍ତଶ୍ଚିକୀର୍ଷୁର୍ଲୋକସଂଗ୍ରହମ୍ ॥ 25 ॥
ନ ବୁଦ୍ଧିଭେଦଂ ଜନଯେଦଜ୍ଞାନାଂ କର୍ମସଂଗିନାମ୍ ।
ଜୋଷଯେତ୍ସର୍ଵକର୍ମାଣି ଵିଦ୍ଵାନ୍ଯୁକ୍ତଃ ସମାଚରନ୍ ॥ 26 ॥
ପ୍ରକୃତେଃ କ୍ରିଯମାଣାନି ଗୁଣୈଃ କର୍ମାଣି ସର୍ଵଶଃ ।
ଅହଂକାରଵିମୂଢାତ୍ମା କର୍ତାହମିତି ମନ୍ଯତେ ॥ 27 ॥
ତତ୍ତ୍ଵଵିତ୍ତୁ ମହାବାହୋ ଗୁଣକର୍ମଵିଭାଗଯୋଃ ।
ଗୁଣା ଗୁଣେଷୁ ଵର୍ତଂତ ଇତି ମତ୍ଵା ନ ସଜ୍ଜତେ ॥ 28 ॥
ପ୍ରକୃତେର୍ଗୁଣସଂମୂଢାଃ ସଜ୍ଜଂତେ ଗୁଣକର୍ମସୁ ।
ତାନକୃତ୍ସ୍ନଵିଦୋ ମଂଦାନ୍କୃତ୍ସ୍ନଵିନ୍ନ ଵିଚାଲଯେତ୍ ॥ 29 ॥
ମଯି ସର୍ଵାଣି କର୍ମାଣି ସଂନ୍ଯସ୍ଯାଧ୍ଯାତ୍ମଚେତସା ।
ନିରାଶୀର୍ନିର୍ମମୋ ଭୂତ୍ଵା ଯୁଧ୍ଯସ୍ଵ ଵିଗତଜ୍ଵରଃ ॥ 30 ॥
ଯେ ମେ ମତମିଦଂ ନିତ୍ଯମନୁତିଷ୍ଠଂତି ମାନଵାଃ ।
ଶ୍ରଦ୍ଧାଵଂତୋଽନସୂଯଂତୋ ମୁଚ୍ଯଂତେ ତେଽପି କର୍ମଭିଃ ॥ 31 ॥
ଯେ ତ୍ଵେତଦଭ୍ଯସୂଯଂତୋ ନାନୁତିଷ୍ଠଂତି ମେ ମତମ୍ ।
ସର୍ଵଜ୍ଞାନଵିମୂଢାଂସ୍ତାନ୍ଵିଦ୍ଧି ନଷ୍ଟାନଚେତସଃ ॥ 32 ॥
ସଦୃଶଂ ଚେଷ୍ଟତେ ସ୍ଵସ୍ଯାଃ ପ୍ରକୃତେର୍ଜ୍ଞାନଵାନପି ।
ପ୍ରକୃତିଂ ଯାଂତି ଭୂତାନି ନିଗ୍ରହଃ କିଂ କରିଷ୍ଯତି ॥ 33 ॥
ଇଂଦ୍ରିଯସ୍ଯେଂଦ୍ରିଯସ୍ଯାର୍ଥେ ରାଗଦ୍ଵେଷୌ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୌ ।
ତଯୋର୍ନ ଵଶମାଗଚ୍ଛେତ୍ତୌ ହ୍ଯସ୍ଯ ପରିପଂଥିନୌ ॥ 34 ॥
ଶ୍ରେଯାନ୍ସ୍ଵଧର୍ମୋ ଵିଗୁଣଃ ପରଧର୍ମାତ୍ସ୍ଵନୁଷ୍ଠିତାତ୍ ।
ସ୍ଵଧର୍ମେ ନିଧନଂ ଶ୍ରେଯଃ ପରଧର୍ମୋ ଭଯାଵହଃ ॥ 35 ॥
ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ ।
ଅଥ କେନ ପ୍ରଯୁକ୍ତୋଽଯଂ ପାପଂ ଚରତି ପୂରୁଷଃ ।
ଅନିଚ୍ଛନ୍ନପି ଵାର୍ଷ୍ଣେଯ ବଲାଦିଵ ନିଯୋଜିତଃ ॥ 36 ॥
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।
କାମ ଏଷ କ୍ରୋଧ ଏଷ ରଜୋଗୁଣସମୁଦ୍ଭଵଃ ।
ମହାଶନୋ ମହାପାପ୍ମା ଵିଦ୍ଧ୍ଯେନମିହ ଵୈରିଣମ୍ ॥ 37 ॥
ଧୂମେନାଵ୍ରିଯତେ ଵହ୍ନିର୍ଯଥାଦର୍ଶୋ ମଲେନ ଚ ।
ଯଥୋଲ୍ବେନାଵୃତୋ ଗର୍ଭସ୍ତଥା ତେନେଦମାଵୃତମ୍ ॥ 38 ॥
ଆଵୃତଂ ଜ୍ଞାନମେତେନ ଜ୍ଞାନିନୋ ନିତ୍ଯଵୈରିଣା ।
କାମରୂପେଣ କୌଂତେଯ ଦୁଷ୍ପୂରେଣାନଲେନ ଚ ॥ 39 ॥
ଇଂଦ୍ରିଯାଣି ମନୋ ବୁଦ୍ଧିରସ୍ଯାଧିଷ୍ଠାନମୁଚ୍ଯତେ ।
ଏତୈର୍ଵିମୋହଯତ୍ଯେଷ ଜ୍ଞାନମାଵୃତ୍ଯ ଦେହିନମ୍ ॥ 40 ॥
ତସ୍ମାତ୍ତ୍ଵମିଂଦ୍ରିଯାଣ୍ଯାଦୌ ନିଯମ୍ଯ ଭରତର୍ଷଭ ।
ପାପ୍ମାନଂ ପ୍ରଜହି ହ୍ଯେନଂ ଜ୍ଞାନଵିଜ୍ଞାନନାଶନମ୍ ॥ 41 ॥
ଇଂଦ୍ରିଯାଣି ପରାଣ୍ଯାହୁରିଂଦ୍ରିଯେଭ୍ଯଃ ପରଂ ମନଃ ।
ମନସସ୍ତୁ ପରା ବୁଦ୍ଧିର୍ଯୋ ବୁଦ୍ଧେଃ ପରତସ୍ତୁ ସଃ ॥ 42 ॥
ଏଵଂ ବୁଦ୍ଧେଃ ପରଂ ବୁଦ୍ଧ୍ଵା ସଂସ୍ତଭ୍ଯାତ୍ମାନମାତ୍ମନା ।
ଜହି ଶତ୍ରୁଂ ମହାବାହୋ କାମରୂପଂ ଦୁରାସଦମ୍ ॥ 43 ॥
ଓଂ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵଦ୍ଗୀତାସୂପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ଯାଯାଂ ଯୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନସଂଵାଦେ
କର୍ମଯୋଗୋ ନାମ ତୃତୀଯୋଽଧ୍ଯାଯଃ ॥3 ॥
Browse Related Categories: