ଅଥ ଦ୍ଵିତୀଯୋଽଧ୍ଯାଯଃ ।
ସଂଜଯ ଉଵାଚ ।
ତଂ ତଥା କୃପଯାଵିଷ୍ଟମଶ୍ରୁପୂର୍ଣାକୁଲେକ୍ଷଣମ୍ ।
ଵିଷୀଦଂତମିଦଂ ଵାକ୍ଯମୁଵାଚ ମଧୁସୂଦନଃ ॥ 1 ॥
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।
କୁତସ୍ତ୍ଵା କଶ୍ମଲମିଦଂ ଵିଷମେ ସମୁପସ୍ଥିତମ୍ ।
ଅନାର୍ଯଜୁଷ୍ଟମସ୍ଵର୍ଗ୍ଯମକୀର୍ତିକରମର୍ଜୁନ ॥ 2 ॥
କ୍ଲୈବ୍ଯଂ ମା ସ୍ମ ଗମଃ ପାର୍ଥ ନୈତତ୍ତ୍ଵଯ୍ଯୁପପଦ୍ଯତେ ।
କ୍ଷୁଦ୍ରଂ ହୃଦଯଦୌର୍ବଲ୍ଯଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵୋତ୍ତିଷ୍ଠ ପରଂତପ ॥ 3 ॥
ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ ।
କଥଂ ଭୀଷ୍ମମହଂ ସାଂଖ୍ଯେ ଦ୍ରୋଣଂ ଚ ମଧୁସୂଦନ ।
ଇଷୁଭିଃ ପ୍ରତିଯୋତ୍ସ୍ଯାମି ପୂଜାର୍ହାଵରିସୂଦନ ॥ 4 ॥
ଗୁରୂନହତ୍ଵା ହି ମହାନୁଭାଵାନ୍ଶ୍ରେଯୋ ଭୋକ୍ତୁଂ ଭୈକ୍ଷ୍ଯମପୀହ ଲୋକେ ।
ହତ୍ଵାର୍ଥକାମାଂସ୍ତୁ ଗୁରୁନିହୈଵ ଭୁଂଜୀଯ ଭୋଗାନଽରୁଧିରପ୍ରଦିଗ୍ଧାନ୍ ॥ 5 ॥
ନ ଚୈତଦ୍ଵିଦ୍ମଃ କତରନ୍ନୋ ଗରୀଯୋ ଯଦ୍ଵା ଜଯେମ ଯଦି ଵା ନୋ ଜଯେଯୁଃ।
ଯାନେଵ ହତ୍ଵା ନ ଜିଜୀଵିଷାମସ୍ତେଽଵସ୍ଥିତାଃ ପ୍ରମୁଖେ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରାଃ ॥ 6 ॥
କାର୍ପଣ୍ଯଦୋଷୋପହତସ୍ଵଭାଵଃ ପୃଚ୍ଛାମି ତ୍ଵାଂ ଧର୍ମସଂମୂଢଚେତାଃ।
ଯଚ୍ଛ୍ରେଯଃ ସ୍ଯାନ୍ନିଶ୍ଚିତଂ ବ୍ରୂହି ତନ୍ମେ ଶିଷ୍ଯସ୍ତେଽହଂ ଶାଧି ମାଂ ତ୍ଵାଂ ପ୍ରପନ୍ନମ୍ ॥ 7 ॥
ନ ହି ପ୍ରପଶ୍ଯାମି ମମାପନୁଦ୍ଯାଦ୍ଯଚ୍ଛୋକମୁଚ୍ଛୋଷଣମିଂଦ୍ରିଯାଣାମ୍।
ଅଵାପ୍ଯ ଭୂମାଵସପତ୍ନମୃଦ୍ଧଂ ରାଜ୍ଯଂ ସୁରାଣାମପି ଚାଧିପତ୍ଯମ୍ ॥ 8 ॥
ସଂଜଯ ଉଵାଚ ।
ଏଵମୁକ୍ତ୍ଵା ହୃଷୀକେଶଂ ଗୁଡାକେଶଃ ପରଂତପ ।
ନ ଯୋତ୍ସ୍ଯ ଇତି ଗୋଵିଂଦମୁକ୍ତ୍ଵା ତୂଷ୍ଣୀଂ ବଭୂଵ ହ ॥ 9 ॥
ତମୁଵାଚ ହୃଷୀକେଶଃ ପ୍ରହସନ୍ନିଵ ଭାରତ ।
ସେନଯୋରୁଭଯୋର୍ମଧ୍ଯେ ଵିଷୀଦଂତମିଦଂ ଵଚଃ ॥ 10 ॥
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।
ଅଶୋଚ୍ଯାନନ୍ଵଶୋଚସ୍ତ୍ଵଂ ପ୍ରଜ୍ଞାଵାଦାଂଶ୍ଚ ଭାଷସେ ।
ଗତାସୂନଗତାସୂଂଶ୍ଚ ନାନୁଶୋଚଂତି ପଂଡିତାଃ ॥ 11 ॥
ନ ତ୍ଵେଵାହଂ ଜାତୁ ନାସଂ ନ ତ୍ଵଂ ନେମେ ଜନାଧିପାଃ ।
ନ ଚୈଵ ନ ଭଵିଷ୍ଯାମଃ ସର୍ଵେ ଵଯମତଃ ପରମ୍ ॥ 12 ॥
ଦେହିନୋଽସ୍ମିନ୍ଯଥା ଦେହେ କୌମାରଂ ଯୌଵନଂ ଜରା ।
ତଥା ଦେହାଂତରପ୍ରାପ୍ତିର୍ଧୀରସ୍ତତ୍ର ନ ମୁହ୍ଯତି ॥ 13 ॥
ମାତ୍ରାସ୍ପର୍ଶାସ୍ତୁ କୌଂତେଯ ଶୀତୋଷ୍ଣସୁଖଦୁଃଖଦାଃ ।
ଆଗମାପାଯିନୋଽନିତ୍ଯାସ୍ତାଂସ୍ତିତିକ୍ଷସ୍ଵ ଭାରତ ॥ 14 ॥
ଯଂ ହି ନ ଵ୍ଯଥଯଂତ୍ଯେତେ ପୁରୁଷଂ ପୁରୁଷର୍ଷଭ ।
ସମଦୁଃଖସୁଖଂ ଧୀରଂ ସୋଽମୃତତ୍ଵାଯ କଲ୍ପତେ ॥ 15 ॥
ନାସତୋ ଵିଦ୍ଯତେ ଭାଵୋ ନାଭାଵୋ ଵିଦ୍ଯତେ ସତଃ ।
ଉଭଯୋରପି ଦୃଷ୍ଟୋଽଂତସ୍ତ୍ଵନଯୋସ୍ତତ୍ତ୍ଵଦର୍ଶିଭିଃ ॥ 16 ॥
ଅଵିନାଶି ତୁ ତଦ୍ଵିଦ୍ଧି ଯେନ ସର୍ଵମିଦଂ ତତମ୍ ।
ଵିନାଶମଵ୍ଯଯସ୍ଯାସ୍ଯ ନ କଶ୍ଚିତ୍କର୍ତୁମର୍ହତି ॥ 17 ॥
ଅଂତଵଂତ ଇମେ ଦେହା ନିତ୍ଯସ୍ଯୋକ୍ତାଃ ଶରୀରିଣଃ ।
ଅନାଶିନୋଽପ୍ରମେଯସ୍ଯ ତସ୍ମାଦ୍ଯୁଧ୍ଯସ୍ଵ ଭାରତ ॥ 18 ॥
ଯ ଏନଂ ଵେତ୍ତି ହଂତାରଂ ଯଶ୍ଚୈନଂ ମନ୍ଯତେ ହତମ୍ ।
ଉଭୌ ତୌ ନ ଵିଜାନୀତୋ ନାଯଂ ହଂତି ନ ହନ୍ଯତେ ॥ 19 ॥
ନ ଜାଯତେ ମ୍ରିଯତେ ଵା କଦାଚିନ୍ନାଯଂ ଭୂତ୍ଵା ଭଵିତା ଵା ନ ଭୂଯଃ।
ଅଜୋ ନିତ୍ଯଃ ଶାଶ୍ଵତୋଽଯଂ ପୁରାଣୋ ନ ହନ୍ଯତେ ହନ୍ଯମାନେ ଶରୀରେ ॥ 20 ॥
ଵେଦାଵିନାଶିନଂ ନିତ୍ଯଂ ଯ ଏନମଜମଵ୍ଯଯମ୍ ।
ଅଥଂ ସ ପୁରୁଷଃ ପାର୍ଥ କଂ ଘାତଯତି ହଂତି କମ୍ ॥ 21॥
ଵାସାଂସି ଜୀର୍ଣାନି ଯଥା ଵିହାଯ ନଵାନି ଗୃହ୍ଣାତି ନରୋଽପରାଣି।
ତଥା ଶରୀରାଣି ଵିହାଯ ଜୀର୍ଣାନ୍ଯନ୍ଯାନି ସଂଯାତି ନଵାନି ଦେହୀ ॥ 22 ॥
ନୈନଂ ଛିଂଦଂତି ଶସ୍ତ୍ରାଣି ନୈନଂ ଦହତି ପାଵକଃ ।
ନ ଚୈନଂ କ୍ଲେଦଯଂତ୍ଯାପୋ ନ ଶୋଷଯତି ମାରୁତଃ ॥ 23 ॥
ଅଚ୍ଛେଦ୍ଯୋଽଯମଦାହ୍ଯୋଽଯମକ୍ଲେଦ୍ଯୋଽଶୋଷ୍ଯ ଏଵ ଚ ।
ନିତ୍ଯଃ ସର୍ଵଗତଃ ସ୍ଥାଣୁରଚଲୋଽଯଂ ସନାତନଃ ॥ 24 ॥
ଅଵ୍ଯକ୍ତୋଽଯମଚିଂତ୍ଯୋଽଯମଵିକାର୍ଯୋଽଯମୁଚ୍ଯତେ ।
ତସ୍ମାଦେଵଂ ଵିଦିତ୍ଵୈନଂ ନାନୁଶୋଚିତୁମର୍ହସି ॥ 25 ॥
ଅଥ ଚୈନଂ ନିତ୍ଯଜାତଂ ନିତ୍ଯଂ ଵା ମନ୍ଯସେ ମୃତମ୍ ।
ତଥାପି ତ୍ଵଂ ମହାବାହୋ ନୈଵଂ ଶୋଚିତୁମର୍ହସି ॥ 26 ॥
ଜାତସ୍ଯ ହି ଧ୍ରୁଵୋ ମୃତ୍ଯୁର୍ଧ୍ରୁଵଂ ଜନ୍ମ ମୃତସ୍ଯ ଚ ।
ତସ୍ମାଦପରିହାର୍ଯେଽର୍ଥେ ନ ତ୍ଵଂ ଶୋଚିତୁମର୍ହସି ॥ 27 ॥
ଅଵ୍ଯକ୍ତାଦୀନି ଭୂତାନି ଵ୍ଯକ୍ତମଧ୍ଯାନି ଭାରତ ।
ଅଵ୍ଯକ୍ତନିଧନାନ୍ଯେଵ ତତ୍ର କା ପରିଦେଵନା ॥ 28 ॥
ଆଶ୍ଚର୍ଯଵତ୍ପଶ୍ଯତି କଶ୍ଚିଦେନମାଶ୍ଚର୍ଯଵଦ୍ଵଦତି ତଥୈଵ ଚାନ୍ଯଃ।
ଆଶ୍ଚର୍ଯଵଚ୍ଚୈନମନ୍ଯଃ ଶୃଣୋତି ଶ୍ରୁତ୍ଵାପ୍ଯେନଂ ଵେଦ ନ ଚୈଵ କଶ୍ଚିତ୍ ॥ 29 ॥
ଦେହୀ ନିତ୍ଯମଵଧ୍ଯୋଽଯଂ ଦେହେ ସର୍ଵସ୍ଯ ଭାରତ ।
ତସ୍ମାତ୍ସର୍ଵାଣି ଭୂତାନି ନ ତ୍ଵଂ ଶୋଚିତୁମର୍ହସି ॥ 30 ॥
ସ୍ଵଧର୍ମମପି ଚାଵେକ୍ଷ୍ଯ ନ ଵିକଂପିତୁମର୍ହସି ।
ଧର୍ମ୍ଯାଦ୍ଧି ଯୁଦ୍ଧାଚ୍ଛ୍ରେଯୋଽନ୍ଯତ୍କ୍ଷତ୍ରିଯସ୍ଯ ନ ଵିଦ୍ଯତେ ॥ 31 ॥
ଯଦୃଚ୍ଛଯା ଚୋପପନ୍ନଂ ସ୍ଵର୍ଗଦ୍ଵାରମପାଵୃତମ୍ ।
ସୁଖିନଃ କ୍ଷତ୍ରିଯାଃ ପାର୍ଥ ଲଭଂତେ ଯୁଦ୍ଧମୀଦୃଶମ୍ ॥ 32 ॥
ଅଥ ଚେତ୍ତ୍ଵମିମଂ ଧର୍ମ୍ଯଂ ସଂଗ୍ରାମଂ ନ କରିଷ୍ଯସି ।
ତତଃ ସ୍ଵଧର୍ମଂ କୀର୍ତିଂ ଚ ହିତ୍ଵା ପାପମଵାପ୍ସ୍ଯସି ॥ 33 ॥
ଅକୀର୍ତିଂ ଚାପି ଭୂତାନି କଥଯିଷ୍ଯଂତି ତେଽଵ୍ଯଯାମ୍ ।
ସଂଭାଵିତସ୍ଯ ଚାକୀର୍ତିର୍ମରଣାଦତିରିଚ୍ଯତେ ॥ 34 ॥
ଭଯାଦ୍ରଣାଦୁପରତଂ ମଂସ୍ଯଂତେ ତ୍ଵାଂ ମହାରଥାଃ ।
ଯେଷାଂ ଚ ତ୍ଵଂ ବହୁମତୋ ଭୂତ୍ଵା ଯାସ୍ଯସି ଲାଘଵମ୍ ॥ 35 ॥
ଅଵାଚ୍ଯଵାଦାଂଶ୍ଚ ବହୂନ୍ଵଦିଷ୍ଯଂତି ତଵାହିତାଃ ।
ନିଂଦଂତସ୍ତଵ ସାମର୍ଥ୍ଯଂ ତତୋ ଦୁଃଖତରଂ ନୁ କିମ୍ ॥ 36 ॥
ହତୋ ଵା ପ୍ରାପ୍ସ୍ଯସି ସ୍ଵର୍ଗଂ ଜିତ୍ଵା ଵା ଭୋକ୍ଷ୍ଯସେ ମହୀମ୍ ।
ତସ୍ମାଦୁତ୍ତିଷ୍ଠ କୌଂତେଯ ଯୁଦ୍ଧାଯ କୃତନିଶ୍ଚଯଃ ॥ 37 ॥
ସୁଖଦୁଃଖେ ସମେ କୃତ୍ଵା ଲାଭାଲାଭୌ ଜଯାଜଯୌ ।
ତତୋ ଯୁଦ୍ଧାଯ ଯୁଜ୍ଯସ୍ଵ ନୈଵଂ ପାପମଵାପ୍ସ୍ଯସି ॥ 38 ॥
ଏଷା ତେଽଭିହିତା ସାଂଖ୍ଯେ ବୁଦ୍ଧିର୍ଯୋଗେ ତ୍ଵିମାଂ ଶୃଣୁ ।
ବୁଦ୍ଧ୍ଯା ଯୁକ୍ତୋ ଯଯା ପାର୍ଥ କର୍ମବଂଧଂ ପ୍ରହାସ୍ଯସି ॥ 39 ॥
ନେହାଭିକ୍ରମନାଶୋଽସ୍ତି ପ୍ରତ୍ଯଵାଯୋ ନ ଵିଦ୍ଯତେ ।
ସ୍ଵଲ୍ପମପ୍ଯସ୍ଯ ଧର୍ମସ୍ଯ ତ୍ରାଯତେ ମହତୋ ଭଯାତ୍ ॥ 40 ॥
ଵ୍ଯଵସାଯାତ୍ମିକା ବୁଦ୍ଧିରେକେହ କୁରୁନଂଦନ ।
ବହୁଶାଖା ହ୍ଯନଂତାଶ୍ଚ ବୁଦ୍ଧଯୋଽଵ୍ଯଵସାଯିନାମ୍ ॥ 41 ॥
ଯାମିମାଂ ପୁଷ୍ପିତାଂ ଵାଚଂ ପ୍ରଵଦଂତ୍ଯଵିପଶ୍ଚିତଃ ।
ଵେଦଵାଦରତାଃ ପାର୍ଥ ନାନ୍ଯଦସ୍ତୀତି ଵାଦିନଃ ॥ 42 ॥
କାମାତ୍ମାନଃ ସ୍ଵର୍ଗପରା ଜନ୍ମକର୍ମଫଲପ୍ରଦାମ୍ ।
କ୍ରିଯାଵିଶେଷବହୁଲାଂ ଭୋଗୈଶ୍ଵର୍ଯଗତିଂ ପ୍ରତି ॥ 43 ॥
ଭୋଗୈଶ୍ଵର୍ଯପ୍ରସକ୍ତାନାଂ ତଯାପହୃତଚେତସାମ୍ ।
ଵ୍ଯଵସାଯାତ୍ମିକା ବୁଦ୍ଧିଃ ସମାଧୌ ନ ଵିଧୀଯତେ ॥ 44 ॥
ତ୍ରୈଗୁଣ୍ଯଵିଷଯା ଵେଦା ନିସ୍ତ୍ରୈଗୁଣ୍ଯୋ ଭଵାର୍ଜୁନ ।
ନିର୍ଦ୍ଵଂଦ୍ଵୋ ନିତ୍ଯସତ୍ତ୍ଵସ୍ଥୋ ନିର୍ଯୋଗକ୍ଷେମ ଆତ୍ମଵାନ୍ ॥ 45 ॥
ଯାଵାନର୍ଥ ଉଦପାନେ ସର୍ଵତଃ ସଂପ୍ଲୁତୋଦକେ ।
ତାଵାନ୍ସର୍ଵେଷୁ ଵେଦେଷୁ ବ୍ରାହ୍ମଣସ୍ଯ ଵିଜାନତଃ ॥ 46 ॥
କର୍ମଣ୍ଯେଵାଧିକାରସ୍ତେ ମା ଫଲେଷୁ କଦାଚନ ।
ମା କର୍ମଫଲହେତୁର୍ଭୂର୍ମା ତେ ସଂଗୋଽସ୍ତ୍ଵକର୍ମଣି ॥ 47 ॥
ଯୋଗସ୍ଥଃ କୁରୁ କର୍ମାଣି ସଂଗଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ଧନଂଜଯ ।
ସିଦ୍ଧ୍ଯସିଦ୍ଧ୍ଯୋଃ ସମୋ ଭୂତ୍ଵା ସମତ୍ଵଂ ଯୋଗ ଉଚ୍ଯତେ ॥ 48 ॥
ଦୂରେଣ ହ୍ଯଵରଂ କର୍ମ ବୁଦ୍ଧିଯୋଗାଦ୍ଧନଂଜଯ ।
ବୁଦ୍ଧୌ ଶରଣମନ୍ଵିଚ୍ଛ କୃପଣାଃ ଫଲହେତଵଃ ॥ 49 ॥
ବୁଦ୍ଧିଯୁକ୍ତୋ ଜହାତୀହ ଉଭେ ସୁକୃତଦୁଷ୍କୃତେ ।
ତସ୍ମାଦ୍ଯୋଗାଯ ଯୁଜ୍ଯସ୍ଵ ଯୋଗଃ କର୍ମସୁ କୌଶଲମ୍ ॥ 50 ॥
କର୍ମଜଂ ବୁଦ୍ଧିଯୁକ୍ତା ହି ଫଲଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ମନୀଷିଣଃ ।
ଜନ୍ମବଂଧଵିନିର୍ମୁକ୍ତାଃ ପଦଂ ଗଚ୍ଛଂତ୍ଯନାମଯମ୍ ॥ 51 ॥
ଯଦା ତେ ମୋହକଲିଲଂ ବୁଦ୍ଧିର୍ଵ୍ଯତିତରିଷ୍ଯତି ।
ତଦା ଗଂତାସି ନିର୍ଵେଦଂ ଶ୍ରୋତଵ୍ଯସ୍ଯ ଶ୍ରୁତସ୍ଯ ଚ ॥ 52 ॥
ଶ୍ରୁତିଵିପ୍ରତିପନ୍ନା ତେ ଯଦା ସ୍ଥାସ୍ଯତି ନିଶ୍ଚଲା ।
ସମାଧାଵଚଲା ବୁଦ୍ଧିସ୍ତଦା ଯୋଗମଵାପ୍ସ୍ଯସି ॥ 53 ॥
ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ ।
ସ୍ଥିତପ୍ରଜ୍ଞସ୍ଯ କା ଭାଷା ସମାଧିସ୍ଥସ୍ଯ କେଶଵ ।
ସ୍ଥିତଧୀଃ କିଂ ପ୍ରଭାଷେତ କିମାସୀତ ଵ୍ରଜେତ କିମ୍ ॥ 54 ॥
ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ ।
ପ୍ରଜହାତି ଯଦା କାମାନ୍ସର୍ଵାନ୍ପାର୍ଥ ମନୋଗତାନ୍ ।
ଆତ୍ମନ୍ଯେଵାତ୍ମନା ତୁଷ୍ଟଃ ସ୍ଥିତପ୍ରଜ୍ଞସ୍ତଦୋଚ୍ଯତେ ॥ 55 ॥
ଦୁଃଖେଷ୍ଵନୁଦ୍ଵିଗ୍ନମନାଃ ସୁଖେଷୁ ଵିଗତସ୍ପୃହଃ ।
ଵୀତରାଗଭଯକ୍ରୋଧଃ ସ୍ଥିତଧୀର୍ମୁନିରୁଚ୍ଯତେ ॥ 56 ॥
ଯଃ ସର୍ଵତ୍ରାନଭିସ୍ନେହସ୍ତତ୍ତତ୍ପ୍ରାପ୍ଯ ଶୁଭାଶୁଭମ୍ ।
ନାଭିନଂଦତି ନ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି ତସ୍ଯ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା ॥ 57 ॥
ଯଦା ସଂହରତେ ଚାଯଂ କୂର୍ମୋଽଂଗାନୀଵ ସର୍ଵଶଃ ।
ଇଂଦ୍ରିଯାଣୀଂଦ୍ରିଯାର୍ଥେଭ୍ଯସ୍ତସ୍ଯ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା ॥ 58 ॥
ଵିଷଯା ଵିନିଵର୍ତଂତେ ନିରାହାରସ୍ଯ ଦେହିନଃ ।
ରସଵର୍ଜଂ ରସୋଽପ୍ଯସ୍ଯ ପରଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ନିଵର୍ତତେ ॥ 59 ॥
ଯତତୋ ହ୍ଯପି କୌଂତେଯ ପୁରୁଷସ୍ଯ ଵିପଶ୍ଚିତଃ ।
ଇଂଦ୍ରିଯାଣି ପ୍ରମାଥୀନି ହରଂତି ପ୍ରସଭଂ ମନଃ ॥ 60 ॥
ତାନି ସର୍ଵାଣି ସଂଯମ୍ଯ ଯୁକ୍ତ ଆସୀତ ମତ୍ପରଃ ।
ଵଶେ ହି ଯସ୍ଯେଂଦ୍ରିଯାଣି ତସ୍ଯ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା ॥ 61 ॥
ଧ୍ଯାଯତୋ ଵିଷଯାନ୍ପୁଂସଃ ସଂଗସ୍ତେଷୂପଜାଯତେ ।
ସଂଗାତ୍ସଂଜାଯତେ କାମଃ କାମାତ୍କ୍ରୋଧୋଽଭିଜାଯତେ ॥ 62 ॥
କ୍ରୋଧାଦ୍ଭଵତି ସଂମୋହଃ ସଂମୋହାତ୍ସ୍ମୃତିଵିଭ୍ରମଃ ।
ସ୍ମୃତିଭ୍ରଂଶାଦ୍ବୁଦ୍ଧିନାଶୋ ବୁଦ୍ଧିନାଶାତ୍ପ୍ରଣଶ୍ଯତି ॥ 63 ॥
ରାଗଦ୍ଵେଷଵିମୁକ୍ତୈସ୍ତୁ ଵିଷଯାନିଂଦ୍ରିଯୈଶ୍ଚରନ୍ ।
ଆତ୍ମଵଶ୍ଯୈର୍ଵିଧେଯାତ୍ମା ପ୍ରସାଦମଧିଗଚ୍ଛତି ॥ 64 ॥
ପ୍ରସାଦେ ସର୍ଵଦୁଃଖାନାଂ ହାନିରସ୍ଯୋପଜାଯତେ ।
ପ୍ରସନ୍ନଚେତସୋ ହ୍ଯାଶୁ ବୁଦ୍ଧିଃ ପର୍ଯଵତିଷ୍ଠତେ ॥ 65 ॥
ନାସ୍ତି ବୁଦ୍ଧିରଯୁକ୍ତସ୍ଯ ନ ଚାଯୁକ୍ତସ୍ଯ ଭାଵନା ।
ନ ଚାଭାଵଯତଃ ଶାଂତିରଶାଂତସ୍ଯ କୁତଃ ସୁଖମ୍ ॥ 66 ॥
ଇଂଦ୍ରିଯାଣାଂ ହି ଚରତାଂ ଯନ୍ମନୋଽନୁଵିଧୀଯତେ ।
ତଦସ୍ଯ ହରତି ପ୍ରଜ୍ଞାଂ ଵାଯୁର୍ନାଵମିଵାଂଭସି ॥ 67 ॥
ତସ୍ମାଦ୍ଯସ୍ଯ ମହାବାହୋ ନିଗୃହୀତାନି ସର୍ଵଶଃ ।
ଇଂଦ୍ରିଯାଣୀଂଦ୍ରିଯାର୍ଥେଭ୍ଯସ୍ତସ୍ଯ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା ॥ 68 ॥
ଯା ନିଶା ସର୍ଵଭୂତାନାଂ ତସ୍ଯାଂ ଜାଗର୍ତି ସଂଯମୀ ।
ଯସ୍ଯାଂ ଜାଗ୍ରତି ଭୂତାନି ସା ନିଶା ପଶ୍ଯତୋ ମୁନେଃ ॥ 69 ॥
ଆପୂର୍ଯମାଣମଚଲପ୍ରତିଷ୍ଠଂ ସମୁଦ୍ରମାପଃ ପ୍ରଵିଶଂତି ଯଦ୍ଵତ୍।
ତଦ୍ଵତ୍କାମା ଯଂ ପ୍ରଵିଶଂତି ସର୍ଵେ ସ ଶାଂତିମାପ୍ନୋତି ନ କାମକାମୀ ॥ 70 ॥
ଵିହାଯ କାମାନ୍ଯଃ ସର୍ଵାନ୍ପୁମାଂଶ୍ଚରତି ନିଃସ୍ପୃହଃ ।
ନିର୍ମମୋ ନିରହଂକାରଃ ସ ଶାଂତିମଧିଗଚ୍ଛତି ॥ 71 ॥
ଏଷା ବ୍ରାହ୍ମୀ ସ୍ଥିତିଃ ପାର୍ଥ ନୈନାଂ ପ୍ରାପ୍ଯ ଵିମୁହ୍ଯତି ।
ସ୍ଥିତ୍ଵାସ୍ଯାମଂତକାଲେଽପି ବ୍ରହ୍ମନିର୍ଵାଣମୃଚ୍ଛତି ॥ 72 ॥
ଓଂ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵଦ୍ଗୀତାସୂପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ଯାଯାଂ ଯୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନସଂଵାଦେ
ସାଂଖ୍ଯଯୋଗୋ ନାମ ଦ୍ଵିତୀଯୋଽଧ୍ଯାଯଃ ॥2 ॥
Browse Related Categories: