| | English | | Devanagari | | Telugu | | Tamil | | Kannada | | Malayalam | | Gujarati | | Oriya | | Bengali | | |
| | Marathi | | Assamese | | Punjabi | | Hindi | | Samskritam | | Konkani | | Nepali | | Sinhala | | Grantha | | |
|
ପତଂଜଲି ଯୋଗ ସୂତ୍ରାଣି - 1 (ସମାଧି ପାଦ) ଅଥ ସମାଧିପାଦଃ । ଅଥ ଯୋଗାନୁଶାସନମ୍ ॥ 1 ॥ ଯୋଗଶ୍ଚିତ୍ତଵୃତ୍ତି ନିରୋଧଃ ॥ 2 ॥ ତଦା ଦ୍ରଷ୍ଟୁଃ ସ୍ଵରୂପେଽଵସ୍ଥାନମ୍ ॥ 3 ॥ ଵୃତ୍ତି ସାରୂପ୍ଯମିତରତ୍ର ॥ 4 ॥ ଵୃତ୍ତଯଃ ପଂଚତଯ୍ଯଃ କ୍ଲିଷ୍ଟାଽକ୍ଲିଷ୍ଟାଃ ॥ 5 ॥ ପ୍ରମାଣ ଵିପର୍ଯଯ ଵିକଲ୍ପ ନିଦ୍ରା ସ୍ମୃତଯଃ ॥ 6 ॥ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷାନୁମାନାଗମାଃ ପ୍ରମାଣାନି ॥ 7 ॥ ଵିପର୍ଯଯୋ ମିଥ୍ଯାଜ୍ଞାନମତଦ୍ରୂପ ପ୍ରତିଷ୍ଠମ୍ ॥ 8 ॥ ଶବ୍ଦଜ୍ଞାନାନୁପାତୀ ଵସ୍ତୁଶୂନ୍ଯୋ ଵିକଲ୍ପଃ ॥ 9 ॥ ଅଭାଵ ପ୍ରତ୍ଯଯାଲଂବନା ଵୃତ୍ତିର୍ନିଦ୍ରା ॥ 10 ॥ ଅନୁଭୂତ ଵିଷଯାସଂପ୍ରମୋଷଃ ସ୍ମୃତିଃ ॥ 11 ॥ ଅଭ୍ଯାସ ଵୈରାଗ୍ଯାଭ୍ଯାଂ ତନ୍ନିରୋଧଃ ॥ 12 ॥ ତତ୍ର ସ୍ଥିତୌ ଯତ୍ନୋଽଭ୍ଯାସଃ ॥ 13 ॥ ସ ତୁ ଦୀର୍ଘକାଲ ନୈରଂତର୍ଯ ସତ୍କାରାସେଵିତୋ ଦୃଢଭୂମିଃ ॥ 14 ॥ ଦୃଷ୍ଟାନୁଶ୍ରଵିକ ଵିଷଯ ଵିତୃଷ୍ଣସ୍ଯ ଵଶୀକାରସଂଜ୍ଞା ଵୈରାଗ୍ଯମ୍ ॥ 15 ॥ ତତ୍ପରଂ ପୁରୁଷଖ୍ଯାତେ-ର୍ଗୁଣଵୈତୃଷ୍ଣ୍ଯମ୍ ॥ 16 ॥ ଵିତର୍କ ଵିଚାରାନଂଦାସ୍ମିତାରୂପାନୁଗମାତ୍ ସଂପ୍ରଜ୍ଞାତଃ ॥ 17 ॥ ଵିରାମପ୍ରତ୍ଯଯାଭ୍ଯାସପୂର୍ଵଃ ସଂସ୍କାରଶେଷୋଽନ୍ଯଃ ॥ 18 ॥ ଭଵପ୍ରତ୍ଯଯୋ ଵିଦେହପ୍ରକୃତିଲଯାନାମ୍ ॥ 19 ॥ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଵୀର୍ଯ ସ୍ମୃତି ସମାଧିପ୍ରଜ୍ଞା ପୂର୍ଵକ ଇତରେଷାମ୍ ॥ 20 ॥ ତୀଵ୍ରସଂଵେଗାନାମାସନ୍ନଃ ॥ 21 ॥ ମୃଦୁମଧ୍ଯାଧିମାତ୍ରତ୍ଵାତ୍ତତୋଽପି ଵିଶେଷଃ ॥ 22 ॥ ଈଶ୍ଵରପ୍ରଣିଧାନାଦ୍ଵା ॥ 23 ॥ କ୍ଲେଶ କର୍ମ ଵିପାକାଶଯୈରପରାମୃଷ୍ଟଃ ପୁରୁଷଵିଶେଷ ଈଶ୍ଵରଃ ॥ 24 ॥ ତତ୍ର ନିରତିଶଯଂ ସର୍ଵଜ୍ଞବୀଜମ୍ ॥ 25 ॥ ସ ଏଷଃ ପୂର୍ଵେଷାମପି ଗୁରୁଃ କାଲେନାନଵଚ୍ଛେଦାତ୍ ॥ 26 ॥ ତସ୍ଯ ଵାଚକଃ ପ୍ରଣଵଃ ॥ 27 ॥ ତଜ୍ଜପସ୍ତଦର୍ଥଭାଵନମ୍ ॥ 28 ॥ ତତଃ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଚେତନାଧିଗମୋଽପ୍ଯଂତରାଯାଭାଵଶ୍ଚ ॥ 29 ॥ ଵ୍ଯାଧି ସ୍ତ୍ଯାନ ସଂଶଯ ପ୍ରମାଦାଲସ୍ଯାଵିରତି ଭ୍ରାଂତି ଦୁଃଖ ଦୌର୍ମନସ୍ଯାଂଗମେଜଯତ୍ଵ ଶ୍ଵାସପ୍ରଶ୍ଵାସା ଵିକ୍ଷେପସହଭୁଵଃ ॥ 31 ॥ ତତ୍ପ୍ରତିଷେଧାର୍ଥମେକତତ୍ତ୍ଵାଭ୍ଯାସଃ ॥ 32 ॥ ମୈତ୍ରୀ କରୁଣା ମୁଦିତୋପେକ୍ଷାଣାଂ ସୁଖ ଦୁଃଖ ପୁଣ୍ଯାପୁଣ୍ଯ ଵିଷଯାଣାମ୍-ଭାଵନାତଶ୍ଚିତ୍ତପ୍ରସାଦନମ୍ ॥ 33 ॥ ପ୍ରଚ୍ଛର୍ଦନ ଵିଧାରଣାଭ୍ଯାଂ ଵା ପ୍ରାଣସ୍ଯ ॥ 34 ॥ ଵିଷଯଵତୀ ଵା ପ୍ରଵୃତ୍ତିରୁତ୍ପନ୍ନା ମନସଃ ସ୍ଥିତି ନିବଂଧିନୀ ॥ 35 ॥ ଵିଶୋକା ଵା ଜ୍ଯୋତିଷ୍ମତୀ ॥ 36 ॥ ଵୀତରାଗ ଵିଷଯଂ ଵା ଚିତ୍ତମ୍ ॥ 37 ॥ ସ୍ଵପ୍ନ ନିଦ୍ରା ଜ୍ଞାନାଲଂବନଂ ଵା ॥ 38 ॥ ଯଥାଭିମତଧ୍ଯାନାଦ୍ଵା ॥ 39 ॥ ପରମାଣୁ ପରମ ମହତ୍ତ୍ଵାଂତୋଽସ୍ଯ ଵଶୀକାରଃ ॥ 40 ॥ କ୍ଷୀଣଵୃତ୍ତେରଭିଜାତସ୍ଯେଵ ମଣେର୍ଗ୍ରହୀତୃଗ୍ରହଣ ଗ୍ରାହ୍ଯେଷୁ ତତ୍ସ୍ଥ ତଦଂଜନତା ସମାପତ୍ତିଃ ॥ 41 ॥ ତତ୍ର ଶବ୍ଦାର୍ଥ ଜ୍ଞାନ ଵିକଲ୍ପୈଃ ସଂକୀର୍ଣା ସଵିତର୍କା ସମାପତ୍ତିଃ ॥ 42 ॥ ସ୍ମୃତି ପରିଶୁଦ୍ଧୌ ସ୍ଵରୂପ ଶୂନ୍ଯେଵାର୍ଥ ମାତ୍ରନିର୍ଭାସା ନିର୍ଵିତର୍କା ॥ 43 ॥ ଏତଯୈଵ ସଵିଚାରା ନିର୍ଵିଚାରା ଚ ସୂକ୍ଷ୍ମଵିଷଯା ଵ୍ଯାଖ୍ଯାତା ॥ 44 ॥ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଵିଷଯତ୍ଵଂ ଚାଲିଂଗପର୍ଯଵସାନମ୍ ॥ 45 ॥ ତା ଏଵ ସବୀଜଃ ସମାଧିଃ ॥ 46 ॥ ନିର୍ଵିଚାର ଵୈଶାରାଦ୍ଯେଽଧ୍ଯାତ୍ମପ୍ରସାଦଃ ॥ 47 ॥ ଋତଂଭରା ତତ୍ର ପ୍ରଜ୍ଞା ॥ 48 ॥ ଶ୍ରୁତାନୁମାନ ପ୍ରଜ୍ଞାଭ୍ଯାମନ୍ଯଵିଷଯା ଵିଶେଷାର୍ଥତ୍ଵାତ୍ ॥ 49 ॥ ତଜ୍ଜଃ ସଂସ୍କାରୋଽନ୍ଯସଂସ୍କାର ପ୍ରତିବଂଧୀ ॥ 50 ॥ ତସ୍ଯାପି ନିରୋଧେ ସର୍ଵନିରୋଧାନ୍ନିର୍ବୀଜସ୍ସମାଧିଃ ॥ 51 ॥ ଇତି ପାତଂଜଲଯୋଗଦର୍ଶନେ ସମାଧିପାଦୋ ନାମ ପ୍ରଥମଃ ପାଦଃ । |
